Inrichting keuzeomgeving sterk sturende invloed
Onderzoek van AFM en Marieke Knoef, hoogleraar empirische micro-economie aan de Universiteit Leiden en algemeen directeur van Netspar, toont aan dat de manier waarop keuzes worden aangeboden sturend kunnen werken.
Het consultatiedocument Wet Toekomst Pensioenen introduceerde voor pensioenuitvoerders ‘de open norm in keuzebegeleiding’ om de deelnemer juist en passend te informeren over de diverse keuzes voorafgaand aan en tijdens deelname aan de regeling. Het onderzoek wijst uit dat de wijze waarop de pensioenuitvoerder keuzes aanbiedt, (mede)bepalend kan zijn wat een pensioendeelnemer kiest. Een optie die vooraf ingevuld is, kan bijvoorbeeld een sturende invloed hebben op de keuzes die deelnemers maken. Voor goede keuzebegeleiding is het belangrijk te begrijpen hoe deelnemers beïnvloed worden door de keuzeomgeving.
De AFM vermeldt in haar persbericht hierover: “Op het oog kleine verschillen in het ontwerp en de vormgeving van keuzes, informatie en/of producten (zogenaamde nudges) kunnen sterk sturende invloed hebben. Wij onderzochten de nudge van een vooringevulde optie. Bijna de helft van de respondenten maakt een andere keuze rondom pensioen afhankelijk van welke optie van tevoren is aangevinkt.”
“Voorgestelde keuzes nog bepalender bij laag financieel kennisniveau”
Uit het onderzoek blijkt dat mensen met een beperkt financieel kennisniveau zich nog meer laten beïnvloeden door de keuzes die al voorgeselecteerd zijn. Vooruitlopend op het nieuwe stelsel pleit de AFM al langer voor goede (keuze)begeleiding van deelnemers. Naast goede informatievoorziening toont deze studie het belang aan om bij de inrichting van de keuzeomgeving ook rekening te houden met het gedrag van mensen.”
Onderzoekers bevelen pensioenuitvoerders aan empirisch onderzoek uit te voeren om te ontdekken hoe zij hun deelnemers het beste kunnen begeleiden in de diverse keuzes die het nieuwe pensioenstelsel biedt.